އަޒަރުބައިޖާނުގައި ބޭއްވި އދ. ގެ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ބެހޭ 29 ވަނަ ބައްދަލުވުމުގައި (ކޮޕް 29) ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުތަކަށް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން 300 ބިލިއަން ޑޮލަރު (238 ބިލިއަން ޕައުންޑް) ދިނުމަށް މުއްސަނދި ޤައުމުތަކުން އެއްބަސްވެއްޖެއެވެ.

މަޝްވަރާތަކުގައި އިތުރަށް 33 ގަޑިއިރު ހޭދަކުރުމަށް ފަހު އެއްބަސްވުމަކަށް ވަނީ އާދެވިފަކަން ފާހަގަކުރައްވަމުން އދ. ގެ މޫސުމާބެހޭ އިދާރާގެ އިސްވެރިޔާ ސައިމަން ސްޓީލް ވިދާޅުވީ މިއީ އުނދަގޫ ދަތުރެއް ކަމުގައި ވިޔަސް، އެއްބަސްވުމަކަށް އާދެވުނު ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް، މި ބައްދަލުވުމުގައި، ފޮސިލް ފިއުލް ބޭނުންކުރުން މަދުކުރުމަށް ނިންމާފައިވާ ނިންމުން އިތުރަށް ހަރުދަނާކުރެވިފައެއް ނުވެއެވެ. މިކަމާ ގުޅިގެން ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުތަކާ އެކު މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން އެންމެ ބޮޑަށް ގެއްލުން ލިބޭ ޤައުމުތަކުން މިދިޔަ ހޮނިހިރު ދުވަހު ބޭއްވި ބައްދަލުވުން ވަނީ ދޫކޮށްފައެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެންގެ ރަށްތައް މިހާރު ވެސް ފެނުގެއަޑިއަށް މިދަނީ. މިފަދަ ދެރަ އެއްބަސްވުމަކާއެކު އަޅުގަނޑުމެންގެ ޤައުމުތަކުގެ އަންހެނުންނާއި، ފިރިހެނުންނާއި، ކުޑަކުދިންގެ ގާތަށް ދާނީ ކިހިނެއްތޯ؟" ކުދި ޖަޒީރާ ޤައުމުތަކުގެ އިއްތިހާދުގެ ރައީސް ސެޑްރިކް ޝުސްޓަރ ވިދާޅުވިއެވެ.

ނަމަވެސް، މިއަދު ހެނދުނު އެއްބަސްވުމަށް ބަދަލުތަކެއް ގެނައުމަށް ފަހު، ހުރިހާ ޤައުމަކުން ވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ. މިކަމާ ގުޅިގެން ބައެއް ޤައުމުތަކުން އުފާވެރިކަމުގެ އަޑުތައް އިވުނު ނަމަވެސް، އިންޑިއާ އިން ދެއްކި ރުޅިވެރި ވާހަކައިން ދޭހަވީ ބައެއް ޤައުމުތަކުން މި އެއްބަސްވުމާމެދު ހިތްހަމަ ނުޖެހޭކަމެވެ.

މި އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ލިބޭ ފައިސާ ސަރުކާރުތަކުގެ ހިލޭ އެހީ އާއި އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތަކުން ލިބޭނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި މި ފައިސާ ބޭނުންކުރެވޭނީ ފޮސިލް ފިއުލް ބޭނުންކުރުން މަދުކޮށް، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމަށް އެހީތެރިވުމަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް ތައްޔާރުވުމަށް ދޭ ފައިސާ ތިން ގުނަ އިތުރުކުރުމަށް ވެސް އެއްބަސްވެފައިވެއެވެ. މީގެ ކުރިން މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ގުޅޭގޮތުން ލިބޭ ފަންޑުގެ 40 އިންސައްތަ ބޭނުންކުރެވިފައި ވަނީ މިފަދަ ތައްޔާރީތަކަށެވެ.

ތިން ސަތޭކަ ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އިތުރުން، 2035 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތައް ހުއްޓުވުމަށް 1.3 ޓްރިލިއަން ޑޮލަރު ބޭނުންވާނެ ކަމަށް ވެސް ޤައުމުތަކުން އެއްބަސްވުމަކަށް އާދެވުނެވެ.

މި ބައްދަލުވުމުގައި ގިނަ ޤައުމުތަކުން އެ ޤައުމުތަކުގައި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް އަލަށް އެކުލަވާލާފައިވާ ޕްލޭންތައް ހުށަހެޅިއެވެ. މިގޮތުން، އިނގިރޭސި ބޮޑުވަޒީރު ކީއަރ ސްޓާމަރ ވަނީ 2035 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އެ ޤައުމުގެ ކާބަން ބޭރުކުރުން 81 އިންސައްތައަށް މަދުކުރާނެ ކަމަށް ވަޢުދުވެވަޑައިގެންފައެވެ. 

އަންނަ އަހަރު ބޭއްވުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ކޮޕް30 ބްރެޒިލްގައި ބޭއްވުމަކީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އެއީ އެ ޤައުމުގެ ރައީސް ލޫލާ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލުމަށާއި އެމެޒޯން ޖަންގަލި ހިމާޔަތްކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑު އަހައްމިއްޔަތުކަމެއް ދެއްވާތީއެވެ.

މި ބައްދަލުވުމުގައި އެއްބަސްވެވުނު ފައިސާގެ އަދަދު އިތުރުކުރުމަކީ، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުތަކަށް ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތައް ބޮޑުކަން ޤަބޫލުކުރިކަމުގެ ނިޝާނެކެވެ. އަދި މީގެ ކުރިން މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް މެދުވެރިވި ސަބަބުތަކުގައި މި ޤައުމުތަކުގެ ދައުރު ކުޑަކަން ވެސް ޤަބޫލުކުރި ކަމުގެ ހެއްކެކެވެ.

ނަމަވެސް، މި އެއްބަސްވުމުގައިވާ ފައިސާގެ އަދަދު ކުޑަކަމަށް ބުނެ އިންޑިއާ ފަދަ ބައެއް ޤައުމުތަކުން ނުރުހުން ފާޅުކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ސުވިޒަލޭންޑް، ދިވެހިރާއްޖެ، ކެނެޑާ އަދި އޮސްޓްރޭލިއާ ފަދަ ޤައުމުތަކުން ވަނީ ފޮސިލް ފިއުލް ބޭނުންކުރުން މަދުކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން އެއްބަސްވުމުގައި ބޭނުންކޮށްފައިވާ ބަސްތައް މާ ބަލިކަށިކަމަށް ބުނެ އަޑުއުފުލައިފައެވެ.