ރާއްޖެ އަށް 1988 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 3 ވަނަ ދުވަހު ކުރިމަތިކުރި އުދުވާނީ ހަމަލާގެ މޭސްތިޔާ ހާޖަރާގޭ އަބްދުﷲ ލުތުފީ އަކީ އެއްގޮތަކަށް ވެސް ދޫކޮށްލާފައި ބަހައްޓަން ޖެހޭވަރުގެ މީހެއް ނޫން ކަމަށް ނިޝާން ޢަސްކަރީގެ ވެރިކަމުގެ ޢިއްޒަތް، މިރޭ ހާސިލް ކުރެއްވި މޭޖަރ ޖެނެރަލް (ރިޓަޔަރޑް) މޫސާ ޢަލީ ޖަލީލް ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ ޒިކުރާ އާ ކުރަން ނަސްރުގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގައި ފާހަގަކުރާ މި ޚާއްސަ ދުވަހު ދައުލަތުގެ މީޑިއާގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން މޫސާ ޖަލީލް ވިދާޅުވީ ނޮވެމްބަރު 3 ގެ އުދުވާނީ ހަމަލާ އަށް ވިސްނާ އިރު އެއީ ހާޖަރާގޭ އަބްދުﷲ ލުތުފީގެ ޒާތީ ތައައްސަބުން ފުރިފައިވާ ބަދަލުހިފުމެއްގެ ގޮތުގައި އެމަނިކުފާނަށް ސިފަކުރެއްވޭ ކަމަށެވެ.

"ސަރުކާރާ ދޭތެރޭ އޭނާގެ ހިތުގައި އޮތް ނަފުރަތު ބަދަލުވީ ބަދަލު ހިފުމަކަށް. ކޮންމެ ގޮތެއް ހަދާފައި ވެސް ވެރިކަން ހޯދުމަކީ އޭނާގެ އަޒުމަކަށް ބަލައިގެން އޭނާ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔައީ،" ނޮވެމްބަރު 3 ގެ ހަމަލާގައި ސިފައިންގެ ދިފާއު ކުރުމުގައި އެންމެ ވަރުގަދަ އަށް ހަނގުރާމަ ކުރެއްވި އެއް ބަތަލް މޫސާ ޖަލީލް ވިދާޅުވި އެވެ.

ބައްތިރީސް އަހަރު ސިފައިންގެ ޚިދުމަތުގައި ހޭދަކުރައްވައި ޝަރަފުވެރިކަމާ އެކު ރިޓަޔާ ކުރެއްވި ޖެނެރަލް ވިދާޅުވީ އަބްދުﷲ ލުތުފީ އަކީ ކާކުތޯ ބަލާއިރު އެއީ އުމުރުން 19 އަހަރުގައި 18 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް އައިސްފައި ހުރި މީހެއް ކަމަށެވެ

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ އުދުވާނީ ހަމަލާ ދިނުމަށް ފަހު ޕްރޮގްރެސް ލައިޓްގައި ފިލައިގެން ދަނިކޮށް އިންޑިއާ ސިފައިންގެ އެހީގައި ލުތުފީ އަތުލައި މާލެ އަރުވަނީ. --ފައިލް ފޮޓޯ

"ވީކިހިނިއްތޯ ބަލާއިރު އޭރުގެ ވަޒީރުލް އައުޒަމް އަވަހާރަކޮށްލުމަށްޓަކައި ފިސްތޯލަ އާއި ވަޒަން ރާއްޖެ އެތެރެކޮށް ވަޒީރުލް އައުޒަމް އަވަހާރަކޮށްލަން މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަން ތާރީޚުން ހެކިދޭ. އެއަށް ފަހު 18 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ހަތަރު އަހަރާއި ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ވަނީ، ދެއްވި އަފޫއާމެއްގައި އޭނާ ދޫކޮށްލާފައި. އެހެން ނަމަވެސް ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއް ފަހުން، ރާއްޖޭން އެކްސްޕޯޓްކުރުން މަނާ ތަކެތި އެކްސްޕޯޓް ކޮށްގެން ހައްޔަރުވި،" ނޮވެމްބަރު 3 ގެ އުދުވާންގެ އަނިޔާ އާއި ބިރުވެރިކަން އެންމެ ގާތުން ތަޖުރިބާ ކުރެއްވި ސިފައިންގެ ޖެނެރަލް ވިދާޅުވި އެވެ.

ރާއްޖޭގެ ޑިފެންސް މިނިސްޓަރުކަން ވެސް ކުރެއްވި މޫސާ ޖަލީލް ވިދަޅުވީ ލުތުފީގެ އަމަލުތައް މި ގޮތަށް ހުންނަ އިރު އެމަނިކުފާނަށް ވެސް މިހާރު ގަބޫލް ކުރެވޭ ގޮތުގައި ލުތުފީ އަކީ ދޫކޮށްލާފައި އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބަހައްޓަން ޖެހޭ މީހެއް ނޫން ކަމަށެވެ.

"އެހެން ނަމަވެސް ސިޔާސީ ގޮތުން ނިންމަވާ ނިންމުންތައް ތަފާތުވާނެ،" 

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ އުދުވާން ސިފަ ކުރައްވަމުން މޫސާ ޖަލީލް ވަނީ ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް އެ ދުވަހު ލިބުނީ ކޮންފަދަ ހިތާމައެއްތޯ އަދި ކޮންފަދަ އަނިޔާއެއްތޯ ސުވާލު ކުރައްވައިފަ އެވެ. ރާއްޖޭގެ 19 މީހުން އެ އުދުވާނީ ހަމަލާގައި ޝަހީދުވިކަން ފާހަގަ ކުރައްވަމުން ވިދާޅުވީ އެ 19 މީހުންގެ އާއިލާތައް ބިކަވެ ދަރިން ޔަތީމްވެ އަނބިން ހުވަފަތްވެ މި ގައުމަށް މީގެ 200 ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިން ދިމާވި ފަދަ ކަންތައް ގަނޑެއް ކުރިމަތި ކުރުވި ކަމަށެވެ.

"އެއްވެސް ކުށެއް ނެތް މައުސޫމް އެތައް ބަޔަކު ޝަހީދުކޮށްލީ. އަޅުގަނޑު ދެކޭ ގޮތުގައި އެއީ ވަރަށް ބޮޑު އުދުވާނެއް. ވަރަށް ބިރުވެރި، ނަމާން، ހާސްކަމެއްގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުން އުޅެން ޖެހުނީ،" ހަނގުރާމަ ކުރިއަށް ދަނިކޮށް ސިފައިންގެ އިން ނުކުތް 10 މީހުންގެ ކޮމާންޑަރަކަށް ހުންނެވި މޫސާ ޖަލީލް ވިދާޅުވި އެވެ. 

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ ހަމަލާގެ މޭސްތިރި ލުތުފީ ޝަރީއަތަށް ހާޒިރު ކުރަނީ. --ފައިލް ފޮޓޯ

ދިވެހިންގެ ބަޔަކު އަޑީގައި ތިބެގެން، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ވައްޓާލަން ލަންކާގެ ޕްލޯޓް ޖަމާއަތާ ގުޅިގެން ދިން ހަމަލާ ރާވައި އަދި ތަމަޅަ ބާޣީންނާ އެކު މާލެ އެރި ލުތުފީގެ މައްޗަށް އިއްވި 25 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމް ނިމި މިދިޔަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހު އޭނާ ވަނީ މިނިވަންވެފަ އެވެ. އޭނާ މިނިވަންވީ ޖަލު ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ތެރެއިން ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގައި، 2010 ވަނަ އަހަރު އޭނާ ބޭސްފަރުވާއަށް ސްރީ ލަންކާއަށް ފޮނުވުމުން، ފިިލައިގެން އުޅުނު ނުވަ އަހަރުގެ މުއްދަތު ވެސް ހަމަކޮށްފަ އެވެ. 

ފިލައިގެން އުޅުމަށް ފަހު، ލަންކާގައި ހުންނަ ރާއްޖޭގެ އެމްބަސީއާ މެއި 2019 ގައި ލުތުފީ ހަވާލުވީ އަމިއްލަ އަށެވެ. ސަރުކާރުން އޭނާ އަނބުރާ ރާއްޖެ ގެނެސް، ފިލައިގެން ދިޔަ މައްސަލާގައި ދައުވާކޮށް އިއްވި ހަތް މަހާއި 18 ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމް ވެސް ލުތުފީ ވަނީ ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ.

ލަންކާގައި ފިލައިގެން އުޅުނު ލުތުފީ މާލެ ގެނެސް އެއާޕޯޓުގައި.

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ އުދުވާނާ ގުޅިގެން ލުތުފީގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވެ އެންމެ ފުރަތަމަ އިއްވީ މަރުގެ އަދަބެވެ. ނަމަވެސް، އޭރުގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް ވަނީ އެ ހުކުމް އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމަކަށް ބަދަލުކުރައްވައިފަ އެވެ. އޭރު ގާނޫނު އޮތް ގޮތުން އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއްގެ މުއްދަތަކީ 25 އަހަރެވެ.

ނޮވެމްބަރު 3 ގެ ހަމަލާގައި ލުތުފީއާ އެކު އިސްކޮށް ބައިވެރިވި އަހުމަދު ނާސިރު (ސަގަރު ނާސިރު) ވެސް ވަނީ 25 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމް ތަންފީޒުކޮށް ނިމި، 2014 ވަނަ އަހަރު މިނިވަންވެފަ އެވެ. ނާސިރުގެ މައްޗަށް ވެސް އެންމެ ފުރަތަމަ އިއްވީ މަރުގެ ހުކުމެވެ.