ސީރިއާގެ ވަޅެއްގެ ތެރެއިން ފެނުނު މަޑު މަށި ކުލައިގެ ސިލިންޑަރުތަކެއްގައި ކަނޑާާފައިވާ ލިޔުންތަކަކުން، މިހާތަނަށް ފެނިފައިވާ އެންމެ ޒަމާންވީ  ލިޔުން ފެނިއްޖެއެވެ.

މި ދިރާސާ ކުރި ޖޯން ހޮޕްކިންސް ޔުނިވަރސިޓީގެ ތަޙުޤީޤުވެރިން ބުނާ ގޮތުގައި، ކާބަން-14 ޑޭޓިންގ ޓެކްނިކް ބޭނުންކޮށްގެން ބެލިބެލުމުން މި ސިލިންޑަރުތައް ހަދާފައިވަނީ މީލާދީން 2400 އަހަރު ކުރިންކަން ދައްކައެވެ. މިއީ މިހާތަނަށް ފެނިފައިވާ އެހެން ލިޔުންތަކަށްވުރެ 500 އަހަރު ކުރީގެ އެއްޗެކެވެ.

މި ލިޔުންތަކާއެކު، އާލީ ބްރޯންޒް ޔުގައިގެ ވަޅުތަކެއް ވެސް ފެނިފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ރަނގަޅަށް ހުރި ކަށްވަޅެއްގައި ހަ މައްޔިތެއް ވަޅުލާފައި ވެއެވެ. މި މައްޔިތުންނާއެކު ރަނާއި ރިހީގެ ގަހަނާ އާއި، ކައްކާ ތަކެއްޗާއި، ލޮންސި ކޮޅަކާއި، މަށި ތަށިތައް ފެނިފައިވެއެވެ. މަށި ތަށިތަކާ އެކުގައި ހުރި " މަށި ސިލިންޑަރު" ތަކެއްގައި  ލިޔުންތަކެއް ކަނޑާފައި ހުއްޓެވެ.

މި ތަކެތި ފެނިފައިވަނީ މި އަހަރުއެވެ. ނަމަވެސް 2021 ގައި އެކަޑަމިކް ކަރުދާހެއްގައި މިކަން ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް މި ހޯދުން ފާހަގަކުރެވުނީ މި ހަފްތާގައި، އެމެރިކަން ސޮސައިޓީ އޮފް އޯވަރސީސް ރިސާރޗްގެ އަހަރީ ބައްދަލުވުމުގައި ދިރާސާވެރިއަކު މި ހޯދުންތައް ހުށަހެޅުމާ ގުޅިގެންނެވެ.

މި ދިރާސާއާ ގުޅުންހުރި ޖޯން ހޮޕްކިންސް ޔުނިވަރސިޓީގެ އާކިއޮލޮޖީ ޕްރޮފެސަރ ގްލެން ޝްވާޓްޒް ވިދާޅުވީ، މި އާ ހޯދުމުން ދައްކައިދެނީ މީގެ ކުރިން ހީކުރި ވަގުތަށްވުރެ މާ ކުރިންނާއި، ތަފާތު ތަނެއްގައި މީހުން އާ މުވާސަލާތީ ޓެކްނޮލޮޖީތަކާއެކު ތަޖުރިބާކުރަމުން ދިޔަކަމެވެ.

ލިޔުން އުފެދުމުގެ ކުރިން، އިންސާނީ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި މުވާސަލާތުކުރުމަށް ތަފާތު ގޮތްތައް ބޭނުންކުރިއެވެ. މެސޮޕޮޓޭމިއާގެ ސުމެރިއަނުން ކިއުނިފޯމްސް ނުވަތަ ކުދި ކުރެހުންތައް ބޭނުންކުރިއިރު، ޒަމާންވީ މިޞްރުގެ މީހުން ހައިރޮގްލިފިކްސް ތަރައްޤީކުރިއެވެ. އަދި ޗައިނާގެ އަކުރުތައް ބިނާވެފައިވަނީ ލިޔުމުގެ ބަސް، ބައިބަޔަށް އެކުލަވާލައިގެންނެވެ.