ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް 3 ފިރިހެން ދަރިކަލުންނާ 4 އަންހެން ދަރިކަނބަލުން ލިބިވަޑައިގަތެވެ. މީގެ ތެރެއިން އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިވަޑައިގަތް އެންމެ ހަގު ދަރިކަލުން އިބްރާހީމް ފިޔަވައި ދެން ތިއްބެވި ހުރިހާ ދަރިދަރިކަލުންނާ ކަނބަލުންގެ މައިކަނބަލަކީ ޚަދީޖަތުގެފާނެވެ. އިބްރާހީމްގެ މަންމާފުޅަކީ މާރިޔަތުގެފާނެވެ.

ބައްޕައެއްގެ ހައިޘިއްޔަތުން ދަރީންނަށް ރީތި ނަންދެއްވުމުގެ ނަމޫނާ އެކަލޭގެފާނު ދެއްކެވިއެވެ. 3 ފިރިހެން ދަރިކަލުންނަކީ، އަލްޤާސިމް، ޢަބްދުﷲ އަދި އިބްރާހީމް އެވެ. 4 އަންހެން ދަރިކަނބަލުންނަކީ، ޒައިނަބް، ރުޤިއްޔާ، އުއްމުކުލްޘޫމް އަދި ފާޠިމާއެވެ. ރީތި ނަން ދެއްވުމެކޭ އެއްފަދައިން އެންމެ ޅަފަތުއްސުރެ އިންތިހާ ދަރަޖައިގެ އޯގާތެރިކަމާ ލޯބި ދެއްވި ބައްޕައަކުކަމުގައި ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ވެވަޑައިގަތެވެ.

މާތް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް ލިބިވަޑައިގަތް 3 ފިރިހެން ބޭފުޅުންވެސް އެ ކުދީން އެންމެ ލޯބި އެންމެ ޅަފަތުގައި މި ދުނިޔޭގެ ޙަޔާތާ ވަކިވެދިޔައީއެވެ. ޅަފަތުގައި ދަރީން ދުނިޔެ ދޫކޮށް ދިއުމުން މައިންބަފައިންނަށް ހިތްދަތި އިޙްސާސްތަކެއް ކުރުވައެވެ. ހިތާމައިގެ މިފަދަ ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި ކެތްތެރިކަން އިސްކުރައްވައި ޢާއިލާއަށް ހިތްވަރުދެއްވުމުގައި މާތް ނަބިއްޔާ ދެމިހުންނަވައެވެ. ދުނިޔެއިން ވަކިވާ ކޮންމެ ދަރިކަލަކަށްޓަކައި ހެޔޮ ދުޢާތައް ކުރެއްވުމުގައި ވަގުތު ހޭދަކުރައްވައެވެ.

އިތުރު އެކަލޭގެފާނުގެ 4 އަންހެން ދަރިކަނބަލުންގެ ޒުވާން ޙަޔާތްޕުޅުގައި އެ ކުދީންގެ މަންމާފުޅު ޚަދީޖަތުގެފާނު ވަނީ މި ދުނިޔެ ދޫކުރައްވާފައެވެ. މަންމާފުޅު ދުނިޔެއާ ވަކިވެވަޑައިގަތުމުން ދަރިދަރިކަނބަލުންނަށް ލިބިވަޑައިގަތް ހިތާމައާ ދިރިއުޅުމަށް ކުރިމަތިވީ އުނިކަން ފޫބައްދައިދެއްވުމުގައި ޒިންމާދާރު އިޙްސާންތެރި ބައްޕައެއްގެ ދައުރު މާތް ނަބިއްޔާވަނީ އަދާކުރައްވާފައެވެ.

4 އަންހެން ދަރިކަނބަލުންވެސް ހަރުދަނާ ހެޔޮލަފާ ފިރީންނާ ކައިވެނިކުރެއްވެވި ކަމީ އެ ކުދީންނަށް ލިބިފައިވާ ހަރުދަނާ ތަރުބިއްޔަތުގެ އަލިގަދަ ހެއްކެކެވެ. ކޮންމެ ދަރިކަނބަލެއްގެ ކައިވެންޏާ ގުޅިގެންވެސް މާތް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެ ދަރިކަނބަލަކާ މަޝްވަރާކުރައްވާ ރުހުން އޮތްކަން ކަށަވަރުކުރައްވައެވެ. ކައިވެނީގެ ރަން ކިޔުމުގައި ވީހައި ލުއިކުރުމަށް ނަސޭޙަތްދެއްވައެވެ. ކައިވެނީގެ ޚަރަދާ ހޭދައިގެ ބުރަތަކުގައި ބައްޕައެއްގެ ޙައިޘިއްޔަތުން ޙިއްސާވެ ބައިވެރިވެވަޑައިގެންދެއްވައެވެ. ކައިވެންޏާ ގުޅިގެން ހަދިޔާ ދެއްވައި، ވަލީމާ އިންތިޒާމުކޮށްދެއްވާ، އަދި ކައިވެނީގައި ބަރަކާތްލެއްވުން އެދި ދުޢާކޮށްދެއްވައެވެ.

ކޮންމެ ދަރިކަނބަލެއްގެ ކައިވެންޏަށްފަހުވެސް އެ ދަރިކަނބަލެއްގެ ޙާލްއަޙްވާލް ބެއްލެވުމާ، ދިރިއުޅުމުގެ ކަންކަމުގައި ލޯތްބާ އޯގާތެރިކަމާއެކު އެހީތެރިވެދެއްވުމާ އިރުޝާދު ދެއްވުމަކީ ހެޔޮގޮތުގައި ދަރީންގެ ޒަވާޖީ ޙަޔާތް ބިނާކުރަމުން ގެންދިއުމަށްޓަކައި ބައްޕައެއްގެ ޙައިޘިއްޔަތުން މާތް ނަބިއްޔާ އިސްކަންދެއްވި ކަންތައްތަކެކެވެ. ޙާލު ބެއްލެވުމުގެ އިތުރަށް ދަރީންނަށް ހަދިޔާވެސް ދެއްވައެވެ. ދަރިކަނބަލެއް އާލާސްކަންފުޅާ އުޅުއްވާނަމަ ވަކީން ބޮޑަށް އެކަމަށް ސަމާލުކަން ދެއްވައެވެ.މާތް ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ ދަރިކަނބަލުން ރުޤިއްޔާ ގެ އާލާސްކަންފުޅު ބޮޑުވުމުން، ބަދުރު ހަނގުރާމައަށް ނުކުމެވަޑައިނުގެން އެކަމަނާއަށް ހޭހަންކޮށްދެއްވުމަށް މަދީނާގައި މަޑުކުރެއްވުމަށް ފިރިކަލުން ޢުޘްމާނުގެފާނަށް ހުއްދަދެއްވިއެވެ.

ޢާއިލީ ޚިލާފްތަކާ ދެބަސްވުންތަކުގެ ތެރެއަށް ވެދެވަޑައިގަތުމުގެ ބަދަލުގައި ކޮންމެ ދަރިކަނބަލަކާ ކުރިމަތިވެވަޑައިގަންނަވާ ނުތަނަވަސްކަންވެސް ޙިކްމަތާ ލޯބި އިސްކުރައްވައިގެން މާތް ނަބިއްޔާ ވަނީ ޙައްލުކޮށްދެއްވާފައެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިދަރިކަނބަލުންނަށް އަބަދުމެ ބާރު އެޅުއްވީ ރިވެތި އަޚްލާޤަށެވެ. ދުނިޔެވީ އެދުމާ އުފާތަކަށްވުރެ އަޅުކަމާ ހެޔޮކަންކަން އިސްކުރެއްވުމަށެވެ. ދުޢާތަކާ ޛިކުރުތައް ދަރިދަރިކަނބަލުންނަށް އުނގަންނައިދެއްވިއެވެ. ދަމުނަމާދާ ދަރުމަހުރި އެނޫންވެސް ހެޔޮ ކަންކަމުގައި މަޝްޣޫލުވެ އުޅުމަށް ބާރު އެޅުއްވިއެވެ. ގޭގައި އަތްގާތްކޮށްދޭނެ ޚާދިމަކު ގެންގުޅުއްވުމަށް ދަރިކަނބަލުން ފާޠިމަތުގެފާނު ބޭނުންފުޅުވި ދެފަހަރުވެސް، އެއަށްވުރެ ހެޔޮކަން ބޮޑު ޛިކުރާއި ދުޢާތައް ކީރިތި ރަސޫލާ އެކަމަނާއަށް އުނގަންނައިދެއްވިއެވެ.

މާތް ނަބިއްޔާ އެކަލޭގެފާގެ ދަރިދަރިކަނބަލުންނަށް ވަރަށް އިޙްތިރާމްކުރެއްވިއެވެ. ދަރިކަނބަލަކު އަރިހަށް ވަޑައިގެންފިނަމަ އަތްޕުޅުގައި ހިތްޕަވާ ބޮސްދެއްވައެވެ. އަރިހުގައި ބައިންދަވާ ނުހަނު ލޯބިން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވައެވެ. ދަރިކަނބަލެއްްގެ ގެއަށް މާތް ނަބިއްޔާ ޒިޔާރަތްކުރެއްވި ނަމަވެސް ހަމަ މިގޮތަށް ކަންތައް ކުރައްވައެވެ.

މާތް ނަބިއްޔާގެ އަރިހަށް އެއްދުވަހަކު ދަރިކަނބަލުން ފާޠިމަތުގެފާނު ވަޑައިގެންނެވުމުން އެކަލޭގެފާނު އާދަކޮށް ކަންކުރައްވާގޮތުގެ މަތީން ލޯތްބާއެކު ކަމޭހިތްތަވާ އަރިހުގައި ބޭންދެވިއެވެ. އަދި ވަރަށް މަޑުމަޑުން ބައެއް ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަން ފެށްޓެވިއެވެ. އެ ވާހަކަފުޅުތަކާއެކު އެކަމަނާއަށް ކީރިތިކުރެއްވެން ފެށްޓެވިއެވެ. އޭގެފަހުން މާތް ނަބިއްޔާ ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުތަކަކާއެކު އެކަމަނާ ހިނިފުޅުވަޑުވާން ފެށްޓެވިއެވެ.

އެ ދުވަހު މާތް ނަބިއްޔާ އެ ދެއްކެވީ ކޮން ވާހަކަފުޅެއްތޯ، ކީރިތި ކުރެއްވުމަށްފަހު ދެން ހިނިފުޅުވަޑުވާން ފެށްޓެވީ ކިހިނެއްވެތޯ، ފާޠިމަތުގެފާނުގެ އަރިހުގައި ޢާއިޝަތުގެފާނު ސުވާލުކުރެއްވިއެވެ. ނަބިއްޔާ ވިދާޅުވާ ސިއްރު ފައުޅުކުރާން ނުކުރޭނެކަމުގައި ސުވާލުގެ ޖަވާބުގައި ފާޠިމަތުގެފާނު ޢާއިޝަތުގެފާނަށް ދެންނެވިއެވެ.

މާތް ނަބިއްޔާ ސުވަރުގެވަޑައިގަތްފަހުން، އަނެއްކާވެސް އެ ދުވަހު މާތް ނަބިއްޔާ އެ ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅަކީ ކޮބައިތޯ، އެ ވާހަކަ ވިދާޅުވެދެއްވޭން މިހާރު އެބައޮތްތޯ ފާޠިމަތުގެފާނު އަރިހުން ޢާއިޝަތުގެފާނު ސުވާލުކުރެއްވިއެވެ.

ފާޠިމަތުގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. މިހާރު އެ ވާހަކަ ކިޔައިދެއްވިދާނެއެވެ. އެ ދުވަހު މާތް ނަބިއްޔާ ފުރަތަމަ ތިމަން ކަމަނާ ގާތުގައި ވިދާޅުވީ، ޖިބްރީލުގެފާނު ކޮންމެ އަހަރަކު އެއްފަހަރު އެކަލޭގެފާނަށް ކީރިތި ޤުރުއާން މުރާޖަޢާކޮށްދެއްވާ ކަމަށެވެ. އެއަހަރު ދެފަހަރު ކީރިތި ޤުރުއާން މުރާޖަޢާކޮށްދެއްވައިފި ކަމަށެވެ. މިހެން މިދިމާވީ ތިމަން ކަލޭގެފާނު މި ދުނިޔެ ދޫކުރެއްވުމުގެ ވަގުތު ގާތްވުމުންކަމަށް ނޫނީ ނުވާނެ ކަމަށާ، އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ އަހުލުވެރީންކުރެ ތިމަންކަލޭގެފާނާ ފުރަތަމަ ބައްދަލުވާނީ އަޅުގަނޑުކަމަށް ވިދާޅުވުމުން، ރޮވުނީއެވެ. އެއީ މާތް ނަބިއްޔާ މި ދުނިޔެއާ ވަކިވެވަޑައިގަތުމުގެ ޚަބަރު ދެއްވީމައެވެ.

ދެން އަޅުގަނޑަށް ރޮވުނީމާ ޙަދީޘްކުރެއްވީ މިފަދައިންނެވެ. ސުވަރުގޭގެ މުއުމިނު އަންހެން ކަނބަލުންގެ ސާހިބާ ކަމުގައިވާން ކަމަނާ ނޭދެނީ ހެއްޔެވެ؟ އެހެން ޙަދީޘްކުރެއްވުމުން ތިމަން ކަމަނާއަށް ހިތްހަމަޖެހުން ލިބި އުފަލުން ހޭން ފެށުނީއެވެ.

މި ހާދިޘާއިން މި ފެންނަނީ މާތް ނަބިއްޔާ އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިދަރިކަނބަލުންނާ ކުރެއްވި ލޯބި އަދި ގާތް މުޢާމަލާތެވެ. ޙާލުކޮޅާ ދިރިއުޅުއްވުމުގައި ވެދާނެ ކަންކަމުގެ ސިއްރުތައް ޙިއްސާކުރެއްވި މިންވަރެވެ. އަދި ދަރިކަނބަލަކު ދެރަފުޅުވެއްޖެ ޙާލަތެއްގައި އުފާވެރިކަން އަނބުރައި ގެނަސްދެއްވުމުގައި އެކަލޭގެފާނުގެ ޙިކްމަތްތެރިކަމެވެ. އެއާއެކު، އެ މާތް ނަބިއްޔާ ތަރުބިއްޔަތުކުރެއްވި އެންމެ ހަގު އަންހެން ދަރިކަނބަލުން ސުވަރުގޭގެ އަންހެން ކަނބަލުންގެ ސާހިބާކަމުގެ މަތިވެރި ދަރަޖައަށް ވަޑައިގަތުމަކީ، ދެއްވި ތަރުބިއްޔަތުގެ މާތްކަމާ މަތިވެރިކަމުގެ އުޖާލާ ހެއްކެއްވެސްމެއެވެ.