އެމެރިކާގެ މޮންޓާނާއިން ފެނުނު ބޯވައެއްގެ ފޮސިލް އިން އެނގޭ ގޮތުގައި ބޯވައަކީ ޑައިނަސޯތަކަށްވުރެ ކުރިން މީގެ 330 މިލިޔަން އަހަރު ކުރިން ފެށިގެން ވެސް ދުނިޔޭގައި އުޅުނު އެއްޗެކެވެ. ރާއްޖެވެސް ހިމެނޭގޮތަށް ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކެއްގައި ޚާއްސަ ކެއުމެއްގެ ގޮތުގައި ބޯވަ މަސް ބޭނުންކުރެއެވެ.

ބޯވަ އުފެދިފައިވާގޮތުން އޭގައި އާދަޔާ ޚިލާފު އެތައް ކަމެއް އެކުލެވިފައިވެއެވެ. ކުރީގެ ގްރީކް ފިލޯސަފަރުން ލިޔެފައިވާ ގޮތުގައި ބޯވައަކީ ވަރަށް ގަބު ޖަނަވާރެކެވެ. ނަމަވެސް މި ޒަމާނުގެ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުން ބޯވައަކީ އުފެދުމުގައި ވަރަށް ވިސްނުން ތޫނު އެެއްޗެކެވެ.

ބޯވަައިގެ ހަށިގަނޑުގައި ނުވަ ސިކުނޑި ހުރެއެވެ. ހަށިގަނޑުގައި މައިބަދަ ނުހުންނަ ޖަނަވާރުތަކުގެ ތެރެއިން "ބުރެއިން ޓު ބޮޑީ ރޭޝިއޯ" އެންމެ މަތީ މިންވަރު ހުންނަނީ ވެސް ބޯވާގައެވެ. އަދި އެންމެ ވިސްނުންތޫނު އެއްޖަނަވާރު ކަމަށްވާ ކުއްތާއާ އެއް މިންވަރަކަށް ބޯވައިގެ ހަށިގަނޑު ވެސް ނިއުރޯންސް އެކުލެވިގެންވެއެވެ. އެއީ 500 މިލިޔަން ނިއުރޯންސްއެވެ.

ބޯވައިގެ ހިމެނޭ ނުވަ ސިކުނޑީގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ފަޔަކަށް ވަކިން ޚާއްސަ ސިކުނޑިއެއް ވެއެވެ. ބޯވައަށް އޭގެ އެކިފައިން އެއްފަހަރާ ތަފާތު މަސައްކަތް ކުރެވެނީ މިހެންވެެެއެވެ. އެގޮތުން އެއްފައިން ލެއްޕިފައިވާ އިތައެއް ހުޅުވަމުން ފަސޭހަކަމާ އެކު ދެން ހުރި ފައިތަކުން އެހެން މަސައްކަތެއް ކުރުމަކީ ބޯވައަށް ނުލާހިކު ފަސޭހަ ކަމެކެވެ. އަދި ބޯވައިގެ ފަޔެއް އޭގެ ހަށިގަނޑާ ވަކިވުމުން ވެސް، ހަރަކާތްކުރާ ސަބަބަކީ ވެސް އޭގެ ކޮންމެ ފަޔަކަށް ޚާއްސަ ސިކުނޑިއެއް ހުރުމެވެ.

ބޯވައިގެ ހަށިގަނޑުގަވާ ނުވަވަނަ ސިކުނޑިއަކީ ދެން ހުރި އަށް ސިކުނޑީގެ އިތުރުން މުޅި ހަށިގަނޑު ކޮންޓްރޯލް ކުރާ މައި ސިކުނޑިއެވެ.

ބޯވާގައި އެކުލެވިގެންވާ ވަރުގަދަ ނާރުގެ ނިޒާމުގެ ސަބަބުން، އެޔަށް ވަރަށް ބައިވަރު ހަކަތަ ބޭނުންވެއެވެ. މިކަމަށްޓަކައި އޭގެ ހަށިގަނޑުގައި ތިން ހިތް އެކުލެވިގެންވެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ދެ ހިތް ޚާއްސަވެފައިވަނީ އޭގެ ނެވާލުމުގެ ނިޒާމު އެކުލެވިންވާ ކަރުގަނޑަށެވެ. ކަރުގަނޑުން ސާފުލޭ ދެން ފޮނުވައިދެނީ ބޯވައިގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ ތިން ވަނަ ހިތަށެވެ. އެ ހިތުގެ، މަސައްކަތަކީ ހަށިގަނޑުގެ ދެންހުރި ބައިތަކަށް ސާފުލޭ ފޮނުވައިދިނުމެވެ. މޫދުގައި ގިނަ ވަގުތު ފެތުމުގެ ބަދަލުގައި މުރަކަފަދަ ތަކެތީގައި ފައިތައް ބޭނުން ކޮށްގެން ހަރަކާތް ކުރާ ސަބަބަކީ ބޯވަ ފަތަން ފަށާއިރަށް އޭގެ އެއް ހިތް ހުއްޓޭތީ އެވެ. އެހެންވެ ފަތަން ޖެހިއްޖެނަމަ ބޯވަ އިސާހިތަކު ވަރުބަލިވެއެވެ.

ބޯވައިގެ ލޭ ހުންނަނީ ނޫކުލައަކަށެވެ. ސަބަބަކީ އޭގެ ލޭގައި ހިމެނޭ ޕްރޮޓީންގައި އިންސާނުންނާ ޚިލާފަށް ކޮޕާގެ މިންވަރު މަތިވުންނެވެ. އިންސާނުންގެ ލޭގައިވާ ޕްރޮޓީންގައި ހިމެނެނީ އަޔަންއެވެ.

ބޯވައިގެ ލޭގައި ހިމެނޭ މި ޕްރޮޓީންގެ ސަބަބުން ފިނި އަދި އޮކްސިޖަން މަދުން ހިމެނޭ ސަރަހައްދުތަކުގައި ވެސް، އުނދަގުލެއް ނެތި ބޯވައިގެ ހަށިގަނޑުގައި ލޭ ދައުރުވުން ހިނގައެވެ.

ނުރައްކަލުގެ ވަގުތުތަކުގަ އާއި، ޝިކާރަކުރާ ވަގުތު ބޯވަ ބޭރުކުރާ ދެއްޔަކީ ހަމައެކަނި ލިބިދާނެ ގެއްލުމަކުން ފިލުމަށް ބޭރުކުރާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ވިހަ ވެސް އެކުލެވިގެންވާ މި ދެލީގެ ސަބަބުން ބައެއް ކަހަލަ މަސްތަަކުގެ ލޮލުގެ ފެނުން ގެއްލެއެވެ. އަދި ބައެއް ފަހަރު ވަގުތު ކޮޅަކަށް ޕެރަލައިޒް ވެސް ކޮށްލައެވެ.

އަހަރުމެންގެ ޢާއްމު ދިރިއުޅުމުގައި ގިނަ ބަޔަކު މީރު ކެއުމެއްގެ ގޮތުގަ ބޭނުންކުރާ ބޯވައަކީ އަދި މިނޫން ވެސް އެތައް އާދަޔާ ޚިލާފުކަމަކުން ފުރިފައިވާ އެއްޗެކެވެ.