ނަވާރަ ސަތޭކަ އަށްޑިހައިގެ އަހަރުތައް ނިމެމުންދިޔަ އިރު ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ ވެސް މެންދުރު ފަހަށް އަޅާލީމާ ސްކޫލް ދަރިވަރަކު ލިޔުމެއް ހިފައިގެން ހަވީރުގެ އިދާރާ ދޮށަށް ގޮސް ހުރެ އެވެ. އެތައް ދުވަހެއްގެ މަސައްކަތަށް ފަހު ހަވީރުގެ އެޑިޓަރާ ހަމައަށް އޭނާގެ އެ ލިޔުންތައް ފޯރާގޮތް ވެއްޖެ އެވެ.

މާލޭގައި އެ ދުވަސްވަރު އެންމެ ވަރުގަދަ އަށް ހިންގަމުންދިޔަ އެއް ޕްރައިވެޓް ސްކޫލް ކަމަށްވާ އެމްއީއެސްގައި ސާނަވީ ތައުލީމު އުނގެނެމުން ދިޔަ ދަރިވަރު، އޮލިމްޕަހާ އިންވެގެން ހިންގަމުންދިޔަ ހަވީރުގެ އިދާރާ ދޮށަށް ދިޔައީ އޭރު ވެސް އޭނާގެ ހިތުގައި ލިޔުންތެރިކަމަށް އޮތް ޝައުގެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. އޭނާގެ އެ ލިޔުންތައް ހަވީރުގެ އެޑިޓަރު ބެއްލެވުމަށް ފަހު ހަވީރަށް ލިޔުމުގެ ފުރުސަތު ދިނެވެ. މިއަދު އެ ލިޔުންތެރިއަކީ ރާއްޖޭގެ އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ލިޔުންތެރިޔާ އަދި އެންމެ ތަޖްރިބާކާރު އެއް ނޫސްވެރިޔާ މޫސާ ލަތީފެވެ. ނޫސްވެރިކަމުގެ ރޮނގުން މޫސަ ހާސިލް ކުރައްވަމުން އަންނަ ސިލްސިލާގެ ތެރެއަށް މި އަހަރު އިތުރުވީ އެންމެ ޝަރަފުވެރި ދެ އެވޯޑެވެ. 

ނޫސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއިން ގައުމަށް ހިދުމަތް ކުރުމުގެ ޝަރަފުވެރިކަމުގެ ގައުމީ އިނާމު މޫސަ އަށް ވަނީ މި އަހަރުގެ ގައުމީ ދުވަހު ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ އަތްޕުޅުން އަރުވައިފަ އެވެ. އޭގެ ދެ މަހެއްހާ ދުވަސް ފަހުން ވަނީ މީޑިއާ ކައުންސިލުން ދޭ އެންމެ ޝަރަފުވެރި އެވޯޑް ކަމަށްވާ ހަޔާތީ އަރުތަ ނުވަތަ ލައިފްޓައިމް އެޗީވްމަންޓް އެވޯޑް މޫސަ އަށް އަރުވައިފަ އެވެ.

"ދައުރު" ނޫހުގެ އެޑިޓަރުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި މޫސަގެ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހަޔާތް ފެށިފައި ވަނީ 1987 ގައި ހަވީރު ނޫހަށް ޕާޓްޓައިމްކޮށް ލިޔުއްވަން ފެއްޓެވި ހިސާބުންނެވެ. ނޫސްވެރިއެއްގެ ގޮތުން ހަވީރުގައި ފުލްޓައިމްކޮށް ލިޔުއްވަން ފައްޓަވާފައި ވަނީ 1989 ގަ އެވެ.

ވޭތުވެދިޔަ 35 ވަރަކަށް އަހަރު ދުވަހުތެރޭ ނޫސްވެރިއެއްގެ ގޮތުން ނިއުސްރޫމެއްގައި މޫސަ އަދާނުކުރައްވާ މަގާމެއް ނެތެވެ. ހާސިލް ނުކުރައްވާ ކާމިޔާބެއް ނެތެވެ. އެންމެ އާދައިގެ ރިޕޯޓަރެއްގެ މަގާމުން ނޫސްވެރިކަން ފެއްޓެވި މޫސަ މިއަދު ވަނީ ރާއްޖޭގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ނޫސްތަކުގެ އެޑިޓަރުކަން ކުރައްވައިފަ އެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ހަވީރުގެ އެކްޓިން އެޑިޓަރުކަމެވެ. އޭގެ ފަހުން މެއި 2010 އިން ފެށިގެން، އޭރު ރާއްޖޭގެ އެއްވަނަ ނޫހުގެ އެޑިޓަރުކަމެވެ. ކޯޓު އަމުރަކާ ގުޅިގެން ކުއްލި ގޮތަކަށް އެޕްރީލް 1، 2016 ގައި ހަވީރު ބަންދުކުރުމާ އެކު 24 މެއި، 2016 ގައި ވުޖޫދުވި މިހާރު ނޫހުގެ އެޑިޓަރުކަން ވެސް ލިބިވަޑައިގަތީ މޫސައަށެވެ. (މިހާރު ނޫސް އުފެއްދި އިރު އޮތީ ހަވީރު ބަންދުކުރި އިރު އެ ނޫހުގައި އޮތް ޓީމެވެ.)

ނޫސްވެރިކަމުގައި މޫސަ ނުލިޔުއްވާ ދާއިރާއެއް ނެތެވެ. އެންމެ ގިނަ ދުވަހު މަސައްކަތް ކުރެއްވީ ކުޅިވަރު ޚަބަރުތައް ލިޔުއްވުމުގަ އެވެ. ހަވީރު ނޫހުގައި ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް ގެނެސްދިން މީހުން ކޮލަމް ގިނަ އަހަރުތަކެއް ވަންދެން ތައްޔާރުކޮށްދެއްވި އެވެ. އެ ދުވަސްވަރެއްގެ އެންމެ މުހިންމު ޝަހުސިއްޔަތަކާ ބެހޭ ކުރު ތައާރަފެއް މޫސަ ގެނެސްދެއްވާފައި ވަނީ އެ މީހެއްގެ ކުރު އިންޓަވިއުކޮޅަކާ ވެސް އެކުގަ އެވެ. އެހެންވެ މޫސަ ހިމެނިވަޑައިގަންނަވާނީ ރާއްޖޭގައި އެންމެ ގިނަ މީހުންނާ އިންޓަވިއުކުރި ނޫސްވެރިޔާގެ ގޮތުގަ އެވެ. 

ނޫސްވެރިކަމުގައި ހިމެނޭ އެކި ބާވަތްތަކުގެ ލިޔުންތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ހަބަރު، ބްރޭކިން ނިއުސް، ރިޕޯޓް، ފީޗާ ރިޕޯޓް، ތަހުގީގީ ރިޕޯޓް، ޕްރޮފައިލް އަދި ކޮލަމް ލިޔުންތަކުގެ ތެރޭން މޫސަގެ އެންމެ ޚާއްސަ އަދި ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެއް ދާއިރާއަކީ ފީޗާ ލިޔުންތައް ލިޔުއްވުމެވެ. މީގެ އިތުރުން "އޮއިދުނި" އަދި މެލޭޝިއާގައި ތައުލީމް ހާސިލް ކުރައްވަމުން ގެންދެވި ދުވަސްވަރު ލިޔުއްވި "ކުއާލަ ލަމްޕޫރުން ސިޓީއެއް" ފަދަ ކޮލަމްތައް ވަނީ އާއްމުންގެ މެދުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް މަގްބޫލްވެފަ އެވެ. 

އޭގެ އިތުރުން ހަވީރުގެ ކުޑައިގެ ދަށުން ނެރުނު "ހުވާސް" މަޖައްލާ އިން މީގެ 23 އަހަރު ކުރިން ތައްޔާރުކުރި ސަލާންޖަހާ މީހުންގެ ރިޕޯޓެވެ. މޭކަޕްކޮށް ސިފަ ބަދަލުކޮށްގެން މޫސަ އެ ދުވަހު ވަނީ ސަލާންޖަހާ މީހުންގެ ހަގީގީ ސިފަ ގެނެސް ދެއްވައިފަ އެވެ. 

މޫސަގެ ނޫސްވެރިކަމުގެ ޚާއްސަ އަނެއް މަސައްކަތަކީ 1997 ވަނަ އަހަރުގެ ސާފް ޗެމްޕިއަންޝިޕްގެ ކަވަރޭޖް ގެނެސް ދިނުމަށް ކުރެއްވި މަސައްކަތެވެ. ނޭޕާލްގައި އޮތް އެ މުބާރާތް ކަވަރުކުރަން ރާއްޖެއިން ކަތުމަންޑު އަށް ދިޔަ ހަމައެކަނި ނޫސްވެރިއަކީ މޫސަ އެވެ. ވަރަށް ދިގު ދަތުރަކަށް ފަހު އެވެ. މާލެ އިން މެޑްރާސް އަށް ވައިގެ މަގުން ދަތުރު ކުރެއްވުމަށް ފަހު މެޑްރާސް އިން 30 ގަޑިއިރުގެ ރޭލު ދަތުރަކަށް ފަހު ވަޑައިގެންނެވީ ކަލްކަތާއަށެވެ. ކަލްކަތާ އިން ކަތުމަންޑު އަށް ވަޑައިގެންނެވީ ވައިގެ މަގުންނެވެ.

ނޫސްވެރިކަމުގެ ލިޔުންތަކުގެ އިތުރުން މޫސަ އަކީ މޮޅު ވާހަކަ ލިޔުންތެރިއެއް ވެސްމެ އެވެ. އޭނާ ވަނީ "އަނދިރިފަރާތް" އަދި "ހިމޭން ދުނިޔެ" ފަދަ ވާހަކަތައް ލިޔުއްވައިފަ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި "ހިމޭން ދުނިޔެ" ވަނީ މޫސަ ޕްރޮޑިއުސްކުރައްވައި ފިލްމެއް ވެސް އުފައްދަވައިފަ އެވެ. މޫސަ ލިޔުއްވި ފޮތްތަކުގެ ތެރޭން އެންމެ ބޮޑަށް ފާހަގަވީ 7 ފެބްރުއަރީ 2012ގެ ހާދިސާއާ ގުޅޭ ގޮތުން ލިޔުއްވި "ފެބްރުއަރީ ހަތެއް" ފޮތެވެ.

އަޅުގަނޑުގެ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހަޔާތް 1990 ގެ ފަހުކޮޅު ފަށައިގަތް އިރު އެންމެ ބޮޑު އެހީތެރިކަމެއް ލިބުނު އެއްބޭފުޅަކީ ވެސް މޫސަ އެވެ. ކުޅިވަރު ރިޕޯޓަރެއްގެ ގޮތުން މޫސައާ އެކު އަޅުގަނޑު ވަނީ އެ ދާއިރާގައި ގިނަ އަހަރުތަކެއްގައި މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. ހަވީރު ނޫހުގެ ފަހު ސަފްހާގެ ގޮތުގައި މަޝްހޫރުވި ކުޅިވަރު ޚަބަރުތައް ކަވަރު ކުރުމުގައި މޫސަގެ އިތުރުން ތަޖްރިބާކާރު ނޫސްވެރިޔާ މުހައްމަދު ޝަހީބުއާ އެކު މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ނަސީބަކީ މިއަދު ވެސް އެންމެ އުފާވާ އެއް ކަންތަކެވެ. 

ހަވީރު ނޫހުގެ ކުޅިވަރު ޚަބަރުތަކުގެ މަގްބޫލްކަން ބޮޑުވުމާ އެކު ވުޖޫދުވެގެން ދިޔަ ހަވީރު ސްޕޯޓްސް އެވޯޑްސްގެ ކާމިޔާބީގައި މޫސަގެ ހިއްސާ ވެސް ވަރަށް ބޮޑެވެ. ނަވާރަ ސަތޭކަ ނުވަދިހަ ހަތަރު ވަނަ އަހަރު ތައާރަފް ކުރި އެ އެވޯޑް ބްރޭންޑަކަށް ހެއްދެވި މޭސްތިރިޔަކީ މޫސަ އާއި އަޅުގަނޑާ އެކު އެއް ސެކްޝަނެއްގައި އުޅުއްވި މުހައްމަދު ޝަހީބެވެ.

1990 - ދިވެހި ނޫސްވެރިކަމުގެ ރިހި ގަލަން

2001 - ނޫސްވެރިކަމުގެ ރޮނގުން އާއްމު ޚިދުމަތުގެ ގައުމީ އިނާމް

2018 - ދިވެހި ނޫސްވެރިކަމަށް 75 އަހަރު ފުރުމުގެ މުނާސަބަތުގައި ދިން އަލިމަސް ގަލަން

2024 - ނޫސްވެރިކަމުގެ ރޮނގުން ޝަރަފުވެރިކަމުގެ ގައުމީ އިނާމް

2024 - އެމްއެމްސީން ދޭ ނޫސްވެރިކަމުގެ ހަޔާތީ އަރުތަ އެވޯޑް.

ސްކޫލް ދަރިވަރެއްގެ ގޮތުގައި ހަވީރު ނޫހަށް ލިޔުންތައް ހިފައިގެން ވަޑައިގެންނެވި މޫސަ އަކީ މިއަދު ރާއްޖޭގެ ނޫސްވެރިކަމުގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ބްރޭންޑެވެ. މޫސަގެ ލިޔުއްވުމެއް ޝާއިއު ކުރޭތޯ ނޫސް އިދާރާއަކަށް މިއަދު ދާކަށް ނުޖެހޭނެ އެވެ. އެއީ އެއަށް ވުރެ މާ އަގުހުރި ލިޔުންވުންތަކެއް މުޖްތަމައަށް ދޫކުރައްވާ ނޫސްވެރިއެކެވެ.

ރާއްޖޭގެ ތާރީޚުގައި ވެސް ޝަރަފުވެރިކަމުގެ ގައުމީ އިނާމު އެންމެ ޒުވާން އުމުރުގައި ހޯއްދެވި ބޭފުޅަކީ މޫސަ އެވެ. އެމްއެމްސީގެ ހަޔާތީ އަރުތަ އެވޯޑް ހޯއްދެވި އެންމެ ޒުވާން ނޫސްވެރިއަކީ ވެސް މޫސަ އެވެ. މި ދެ ޝަރަފް އެއް އަހަރެއްގައި މިހާތަނަށް ހޯއްދެވި ހަމައެކަނި ބޭފުޅަކީ ވެސް މޫސަ އެވެ.