ވަރޓިކަލް ފާމިންގ އަކީ އިމާރާތްތަކުގެ އެތެރޭގައި ސަފުސަފަށް ގަސް އިންދައި، މަސްނޫޢީ އަލީގެ ދަށުން ގަސް ހައްދާ އުސޫލެކެވެ. މި އުސޫލުން ބޭރުގައި ހައްދާ އާންމު ދަނޑުތަކަމުގެ އުސޫލާއި ހިލާފަށް ބިމާއި ފެން ބޭނުންކުރާވަރު މިއުސޫލުގައި މަދެވެ. ކުޑަ ޖާގައެއްގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ކާބޯތަކެތި އުފެއްދުމުގެ ފުރުޞަތު އޮވެއެވެ.

ނަމަވެސް މިއީ ހަކަތައިގެ ބޭނުން އިންތިހާއަށް ބޮޑު އަދި ޚަރަދު ބޮޑު އުސޫލެކެވެ. މި ކަމަށް ޙައްލެއް ހޯދުމުގެ ގޮތުން، ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ފޮޓޯސިންތަސިސްއާއި ކަރަންޓު ބިލު އެންމެ އެދެވޭ މިންގަނޑެއްގައި ހިފެހެއްޓުމަށްޓަކައި ލައިޓް ކޮންޓްރޯލްކުރާ ކޮމްޕިއުޓަރ އެލްގޮރިދަމެއް ތައްޔާރުކޮށްފައެވެ.

ފްރޮންޓިއަރސް އިން ސައިންސްގެ 24 ސެޕްޓެމްބަރުގެ އަދަދުގައި ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި މި އެލްގޮރިދަމުން ކަރަންޓުން ކަރަންޓުގެ އަގަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ގަޑިން ގަޑިއަށް ގްރޯ ލައިޓްތަކުގެ އިންޓެންސިޓީ އެޖަސްޓްކުރެއެވެ.

ނެދަލޭންޑްސްގެ ވެގެނިންގެން ޔުނިވަރސިޓީގެ ހޯޓިކަލްޗަރިސްޓެއް ކަމުގައިވާ ލިއޯ މާސެލިސް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މި "ސްމާޓް ލައިޓިންގ" އިން ވަރޓިކަލް ފާމްތަކުގެ ކަރަންޓު ބިލު 12 އިންސައްތައަށް ވުރެ ދަށްކުރެވިދާނެއެވެ.

2021 ގެ ގްލޯބަލް ސީއީއޭ ސެންސަސް ރިޕޯޓު (އިންޑޯ އަދި ކޮންޓްރޯލްޑް އެންވަޔަރަންމަންޓް އެގްރިކަލްޗަރ) އިންޑަސްޓްރީގެ ސަރވޭގެ މާސެލިސްގެ އަމިއްލަ ލަފާތަކަށް ބަލާއިރު، މިއުފެއްދުމުން ބައެއް ދަނޑުތަކަށް އަހަރަކު ދިހަ ހާސް ޑޮލަރުން ފެށިގެން ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ސަލާމަތްކުރެވެއެވެ.

ނަމަވެސް ބަދަލުވަމުންދާ އަލީގެ ދަށުން އިންޑޯ ގަސްތަކަށް ވާނީ ކިހިނެއްތޯއެވެ؟ މާސެލިސްއާއި އޭނާގެ އެހީތެރިން ވަނީ ބޭސިލް، ސްޕިނެޗް އަދި އަރުގުލާ ފަދަ ފަތްޕިލާވެލި ގަޑިއިރުން ގަޑިއިރަށް ބަދަލުވަމުންދާ އަލީގެ ދަށުން ހެދޭ ގޮތް ޓެސްޓުކޮށްފައެވެ. ޓެސްޓުގައި އެއް ގްރޫޕުގެ ގަސްތައް މަތީ އިންޓެންސިޓީ އަދިދަށް އިންޓެންސިޓީގެ އަލީގައި ވަނީ ދިރާސާކޮށްފައެވެ.

އަނެއް ގްރޫޕުގެ ގަސްތައް ހައްދާފައިވަނީ ހެނދުނު ގަދަ އަލީގައި އަދި މެންދުރުފަހު މަޑު އަލީގައެވެ. ދެ ގްރޫޕުގެ ގަސްތަކުގެ ބަރުދަނާއި ފަތުގެ ބޮޑުމިން ގާތްގަނޑަކަށް އެއްވަރުވިއެވެ.

އައު ކޮމްޕިއުޓަރ ޕްރޮގްރާމުން މި ތަޖުރިބާގެ އަލީގެ ޙާލަތުތައް ކަނޑައެޅިފައެއް ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް މީގެން އެނގުނީ އިންޑޯ ދަނޑުތަކަށް ކަރަންޓު ސަލާމަތްކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތްކަމެވެ. މާސެލިސް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ބޮޑެތި މިންގަނޑުތަކުގައި ބަދަލުވަމުންދާ އަލި ޓެސްޓުކުރުމަށް އިތުރު ދިރާސާތައް ކުރަން ޖެހެއެވެ. އޭނާ ގަސްދުކުރައްވަނީ އިންޑޯ ގަސްތަކަށް ކިހާ މިންވަރަކަށް ބަދަލުވަމުންދާ އަލި ތަޙައްމަލުކުރެވޭނެތޯ ބެލުމަށް އިތުރު ތަޖުރިބާތައް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށެވެ.

އިންޑިއާނާގެ ވެސްޓް ލަފަޔެޓްގައި ހުންނަ ޕަރޑިއު ޔުނިވަރސިޓީގެ ޕްލާންޓް ފިޒިއޮލޮޖިސްޓެއް ކަމުގައިވާ ފާތިމާ ޝައިބާނީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މި ދިރާސާއަކީ "އިތުރު ދިރާސާތައް ފެށުމަށް ވަރަށް ރަނގަޅު ހުށަހެޅުމެއް" ކަމަށް ފެނެއެވެ. ނަމަވެސް އޭނާ ބާރުއަޅުއްވާފައިވަނީ މިއީ އަދި ފެށުމުގެ މަރުޙަލާގެ މަސައްކަތެއްކަމަށާއި، ބަދަލުވަމުންދާ އަލިން "ކައިރި މުސްތަޤުބަލެއްގައި ވަރޓިކަލް ފާމިންގއަށް ފައިދާއެއް ނުވާނެ" ކަމަށެވެ.