ނޯތު އެޓްލާންޓިކް ކަނޑުގެ ހުޅަނގު ދެކުނުގައި އޮންނަ ބާމިއުޑާ ޓްރޭންގަލް ނުވަތަ ޑެވިލްސް ޓްރޭންގަލްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މި ސަރަހައްދަކީ ގޮތް ނޭނގޭ އަދި ދުނިޔޭގައި މިހާތަނަށް ހަގީގަތް ނުހޯދި އޮތް އެންމެ ބޮޑު އެއް ތަނެވެ.

މިއީ ކަނޑުގެ 440،000 މޭލު ހިމެނޭ ސަރަހައްދެކެވެ. ފްލޮރިޑާ އާއި ބާމިއުޑާ އަދި ޕިއުޓޯ ރިކޯ ގުޅޭ ގޮތަށް ތިނެސްކަނަށްވާ ގޮތަށް ފާހަގަވެފައިވާ މި ސަރަހައްދުން ވަނީ ކަނޑުގެ އެތައް އުޅަނދުފަހަރަކާއި ބޯޓުފަހަރާ އަދި މަތިންދާ ބޯޓުތައް ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލިފައެވެ.

މިއާއެކު ބާމިއުޑާ ޓްރޭންގަލްއާ ބެހޭ ގޮތުން ތަފާތު އެކި ޚިޔާލީ ވާހަކަތައް އުފެދިގެން އަންނަން ފެށިއެވެ. އެގޮތުން މި ސަރަހައްދަށް ގެއްލޭ މީހުންނާއި ބޯޓުތަކުގެ ފަހަތުގައި ވަނީ ކަނޑުގެ އެ ސަރަހައްދުގައި ދިރިއުޅޭ ކަނޑު ފުރޭތަ ނުވަތަ "ސީ މޮންސްޓާސް" ކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއުޅެއެވެ. އަދި ބައެއް މީހުން ގަބޫލުކުރާގޮތުގައި އެ ސަރަހައްދުގައި އާދަޔާ ޚިލާފު ބާރުތަކެއްވާ ކަމަށާއި އޭލިއަނުން އުޅޭ ކަމަށް ވެސް ބުނެއުޅެއެވެ. މެގްނެޓިކް ބާރު ދަށްވާ ކަމަށާއި ކުރީގެ ގަބުރުސްތާނެއް އެ ސަރަހައްދުގައިވާ ކަމަށް ވެސް ބުނެއުޅެއެވެ.

ބާމިއުޑާ ޓްރޭންގަލް ސަރަހައްދަށް ދަނީ ކަނޑު ދަތުރުފަތުރުކުރާ ބޯޓުތަކާއި މަތިންދާ ބޯޓުތައް ގެއްލެމުންނެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ މިތަނަށް ގެއްލިފައިވަނީ 1945 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު 5 ވަނަ ދުވަހު "ފްލައިޓް 19" އެވެ. މަތިން ދަތުރުކޮށްފައިދިޔަ މި ބޯޓު ބާމިއުޑާ ޓްރޭންގަލް ސަރަހައްދަށް ގެއްލި ބޯޓު ހޯދަންދިޔަ އުޅަނދުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ބޯޓު، އޭގައި ތިބި 13 ފަޅުވެރިންނާއެކު، ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. އެ ސަރަހައްދުގައި ދެން އުޅުނު ބޯޓުތަކުން މައުލޫމާތު ދިން ގޮތުގައި، އެ ބޯޓު އުދުހެމުން ދިޔަ ވަގުތު އެތަނުގައި ވަރަށް ބޮޑު އަލިފާން ބޯޅައެއް ކަހަލަ އެއްޗެއް ތެޔޮ އެޅިފައިވާ ސަރަހައްދެއް ހުރަސްކުރިކަމަށް މަންޒަރު ދުށް މީހުން ބުނެފައިވެއެވެ.

މިސަރަހައްދުގައި އާދަޔާ ޚިލާފަށް ވައިބާރުވެ ކޮޅިގަނޑުތައް ވެސް އުފެދެއެވެ. ކަނޑުގެ ތެރޭގައި ހިނގާ 40 ނުވަތަ 50 މޭލު (64 ނުވަތަ 80 ކިލޯމީޓަރު) ފުޅާ ކަނޑުގެ ކޯރެއް ފަދަ ފެންގަނޑެއް ކަމަށްވާ ގަލްފް ސްޓްރީމް ދަތުރުކުރަނީ ބަރމިއުޑާ ޓްރައިއެންގަލްގެ ހުޅަނގުންނެވެ. މިއީ މި ސަރަހައްދުން ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުތައް ގެއްލުމުގެ ސަބަބަކަށް ވެދާނެ ކަމަށް ބައެއް ސައިންސްވެރިން ބުނެއެވެ. ކޯސްޓް ގާޑުން ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ ގޮތުން ކެރިބިއަން-އެޓްލާންޓިކް ސަރަހައްދުގައި ކުއްލިއަކަށް އުފެދޭ ވިލާތަކުގެ ސަބަބުން ކަނޑުމަތީގައި ވައިގަދަވެ، ފެންއުފުލޭ ހާލަތްތައް (ވޯޓަރސްޕައުޓްސް) މެދުވެރިވެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ކަނޑާއި މަތިން ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުތަކަށް ނުރައްކާތެރި ހާލަތްތަކާއި ކުރިމަތިލާންޖެހެއެވެ.

ސައިންސްގެ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މި ސަރަހައްދަކީ ދުނިޔޭގެ ބިމަށް ދަމާ ބާރު ނުވަތަ މެގްނެޓިކް ފޯސް ވަރަށް ދަށްވާ ސަރަހައްދެއްކަމުން ދަތުރުވެރިން މަގު ހޯދަން ބޭނުންކުރާ ސަމުގާ ފަދަ އާލާތްތަކުގެ ބޭނުން ނުކުރެވި މަގު އޮޅެއެވެ. އަދި މިސްރާބު އޮޅި ހިތާމަވެރި ހާދިސާތަކާ ކުރިމަތިވެއެވެ.

މިކަމަކީ މުޅިން ޔަގީންވެފައިވާ ކަމެއް ނޫން ނަމަވެސް މިކަމުގެ އަސްލަކީ މިއީކަމަށް ސައިންސްވެރިން ގަބޫލުކުރެއެވެ. އޭގެ އިތުރުން ވެސް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލާއި އެ ސަރަހައްދުގެ ޓްރެފިކްއަކީ ވެސް ހިތާމަވެރި ހާދިސާތައް ކުރިމަތިވުމުގައި ސަބަބަކަށް ވެދާނެ ކަމަށް ސައިންސްވެރިން ބުނެ އެވެ.

އެހެންކަމުން މިސަރަހައްދުގައި ހިނގާ ކަންކަމަކީ ރޫހާނީ ބާރުތަކުން ހިނގާ ކަންކަން ނޫންކަމަށް ސައިންސްވެރިން ޔަގީން ކުރެއެވެ.